Obrażenia ciała będące skutkiem wypadku lub trwały rozstrój zdrowia, których doznała osoba poszkodowana w znacznej części wypadków powodują po jej stronie niemożność wykonywania pracy zarobkowej. Poszkodowanemu w takim przypadku należna jest renta po wypadku stanowiąca wyrównanie utraconych dochodów. Wynika to wprost z art. 444 § 2 kodeksu cywilnego, który stanowi że: „Jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty”.
Uzupełniająca renta po wypadku.
Na skutek następstw powypadkowych poszkodowany może utracić zdolność do wykonywania pracy zarobkowej. Utrata zdolności do pracy może mieć charakter zarówno okresowy jak i stały. W wypadku czasowej utraty zdolności do pracy zarobkowej poszkodowany może wystąpić do ubezpieczyciela z roszczeniem o odszkodowanie i pokrycie powstałej straty.
Natomiast jeżeli utrata ma charakter stały np. poszkodowany nie będzie mógł pracować np. przez najbliższe 2 lata wówczas może zwrócić się do ubezpieczyciela z roszczeniem rentowym. Przy rozpatrywaniu roszczenia o rentę po wypadku drogowym należy przede wszystkim ustalić, w jakim zakresie osoba poszkodowana rzeczywiście utraciła zdolność do wykonywania pracy zarobkowej, czy jest to pełna niezdolność do pracy, czy też jedynie częściowa. Oceny dokonuje się po zakończeniu leczenia obrażeń powypadkowych. Wtedy możliwe jest określenie charakteru i faktycznego rozmiaru następstw oraz ich wpływu na możliwości dalszej pracy zawodowej poszkodowanego.
Pomocna w tej sprawie jest zwykle decyzja lekarza orzecznika działającego w ZUS, który dokonuje medycznej oceny czy utrata zdolności do pracy jest całkowita i stała czy też częściowa. W przypadku częściowej utraty zdolności do wykonywania pracy zawodowej poszkodowany może żądać przyznania renty uzupełniającej w takim stopniu w jakim utracił zdolność do jej wykonywania. Może się również zdarzyć, iż stan zdrowia poszkodowanego tak się poprawi, że będzie mógł powrócić do pracy w pełnym wymiarze. Będzie to skutkowało zakończeniem obowiązku rentowego po stronie ubezpieczyciela.
Jak wyliczyć wysokość renty po wypadku drogowym?
Ustalenie wysokości renty jest stosunkowo proste, gdyż polega na matematycznym zróżnicowaniu dochodów osiąganych przed wypadkiem z dochodami powypadkowymi. W praktyce w przeważającej części przypadków wygląda to w ten sposób, iż od wynagrodzenia osiąganego przed wypadkiem odejmuje się rentę wypłacaną przez ZUS po wypadku. Gdy poszkodowany prowadził przed wypadkiem działalność gospodarczą celem ustalenia przysługującej mu renty należy porównać zestawienie kosztów i przychodów przed wypadkiem. Przykładowo za podstawę tych obliczeń mogą służyć sprawozdania podatkowe, wskaźniki zyskowności branży, etc.
Renta po wypadku drogowym może ulegać zmianie !
Należy również brać pod uwagę czynniki wpływające na zmianę zyskowności prowadzonej działalności w szczególności takie jak obustronne zmiany koniunktury rynkowej czy też możliwości uzyskiwania wyższych dochodów (np. wprowadzenie nowych technologii, podwyższenie kwalifikacji etc.). Przy ustalaniu wysokości renty nie można pominąć spraw związanych z opodatkowaniem osobistym poszkodowanego.
Renta z prawa cywilnego zgodnie z ustawą o podatku dochodowym jest zwolnione z podatku Aby wysokość renty nie przekraczała granicy szkody, pomniejsza się ją ostatecznie o wartość podatku, jaki dana osoba musiałaby uiścić, gdyby nie wyrządzono jej szkody i otrzymywałaby wynagrodzenie.
Może również wystąpić przypadek, gdy poszkodowanym jest osoba, która w chwili wypadku nie pracowała z powodu braku odpowiedniego wieku lub pobierania nauki. W takich przypadkach poszkodowani małoletni oraz pobierający naukę przez pierwsze lata otrzymują rentę na zwiększone potrzeby. Po osiągnięciu dorosłego wieku lub po zakończeniu nauki zastępuje się ją rentą uzupełniającą.
Na poparcie takiego stanowisko trzeba wskazać Uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 17.06.1963r. – sygn. SN III CO 38/62 – o treści „Osobie, która doznała uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, a która w chwili orzekania o żądanie renty ze względu na swój wiek nie byłaby jeszcze zdolna do pracy zarobkowej, nie przysługuje roszczenie o rentę z powodu utraty zdolności do pracy zarobkowej lub zmniejszenie widoków powodzenia w przyszłości. Oddalając żądanie takiej renty, sąd ma obowiązek ustalenia wyrokiem odpowiedzialności pozwanego za ewentualną szkodę, jaka może powstać w przyszłości.”