Sąd Apelacyjny w Rzeszowie Wydział I Cywilny po rozpoznaniu w dniu 6 czerwca 2013 r. na rozprawie sprawy z powództwa K. H. i W. H. przeciwko (…) S.A. w S. o odszkodowanie i zadośćuczynienie na skutek apelacji strony pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego w Przemyślu z dnia 18 września 2012 r., sygn. akt I C 22/12
I. oddala apelację,
II. zasądza od pozwanego (…) S.A. w S. na rzecz powodów K. H. i W. H. kwoty po 900zł (dziewięćset) tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.
UZASADNIENIE
Powódka K. H. wniosła o zasądzenie od pozwanego kwoty 30.000 zł tytułem odszkodowania na podstawie art. 446 § 3 kc za znaczne pogorszenie się sytuacji życiowej w związku ze śmiercią córki A. H. w wypadku komunikacyjnym w dniu 9.02.2007 r. oraz kwoty 50.000 zł tytułem zadośćuczynienia za podstawie art. 448 kc za naruszenie dóbr osobistych w związku ze śmiercią córki A. H. .
Powód W. H. wniósł o zasądzenie od pozwanego kwoty 30.000 zł tytułem odszkodowania na podstawie art. 446 § 3 kc za znaczne pogorszenie się sytuacji życiowej w związku ze śmiercią córki A. H. w wypadku komunikacyjnym w dniu 9.02.2007r., kwoty 50.000 zł tytułem zadośćuczynienia za podstawie art. 448 kc za naruszenie dóbr osobistych w związku ze śmiercią córki A. H. oraz kwoty 1535 zł tytułem zwrotu kosztów pogrzebu córki na podstawie art. 446 § 1 kc .
Wyrokiem z dnia 18.09.2012 r. Sąd Okręgowy w Przemyślu sygn. akt I C 20/12 w całości uwzględnił żądania obu powodów .
W uzasadnieniu wyroku Sąd wskazał , że śmierć córki powodów w wypadku komunikacyjnym miała miejsce w dniu 9.02.2007 r. tj. przed wejściem w życie art. 446 § 4 kc. Sąd uznał za uzasadnione żądanie zasądzenia zadośćuczynienia na rzecz rodziców – powodów w związku ze śmiercią córki w wypadku komunikacyjnym na podstawie art. 448 kc w związku z art. 24 § 1 kc.
Także za uzasadnione Sąd uznał żądanie zasądzenia na ich rzecz odszkodowania za znaczne pogorszenie sytuacji życiowej w związku ze śmiercią córki na podstawie art. 446 § 3 kc, a także żądanie zwrotu przez powoda kosztów pogrzebu córki w kwocie określonej w pozwie (art. 446 §1 kc).
Apelację od tego wyroku złożył pozwany w części zasądzającej odszkodowanie na rzecz powódki w kwocie 30.000 zł ( pkt. I wyroku) i w części zasądzającej odszkodowanie na rzecz powoda w kwocie 30.000 zł( pkt. II wyroku) .
Skarżący zarzucił :
– naruszenie prawa materialnego przez niewłaściwą wykładnię – art. 446 § 3 kc przez przyjęcie , iż w stanie faktycznym niniejszej sprawy doszło do znacznego, w sensie materialnym, pogorszenia sytuacji życiowej powodów,
– dowolną – sprzeczną z doświadczeniem życiowym ocenę materiału dowodowego, a to przesłuchania powodów , co doprowadziło do bezzasadnego przyjęcia, iż w sytuacji powodów doszło do znacznego pogorszenia sytuacji życiowej,
– dowolną ocenę stanu faktycznego sprawy – poprzez przyjęcie jak wyżej ,
– naruszenie art. 6 kc poprzez przyjęcie, że powodowie udowodnili znaczne pogorszenie sytuacji życiowej w wymiarze materialnym .
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje :
Śmierć córki powodów A. H. w wypadku komunikacyjnym miała miejsce w dniu 9.02.2007 r. tj. przed wprowadzeniem przepisu art. 446 § 4 kc ( z dniem 3.08.2008 r.). W orzecznictwie Sądu Najwyższego utrwaliło się stanowisko , że w sytuacji , gdy śmierć poszkodowanego w wyniku deliktu nastąpiła przed dniem 3.08.2008 r., Sąd może przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę na podstawie art. 448 w związku z art. 24 § 1 kc .
Zasądzenia zadośćuczynienia na rzecz powodów na tej podstawie prawnej skarżący nie kwestionuje . Zarzuca natomiast, że w tej sytuacji brak jest podstaw do uwzględnienia roszczeń powodów opartych na podstawie art. 446 § 3 kc .
Stanowisko skarżącego nie jest trafne .
Art. 446 § 3 kc wprawdzie uzależnia możliwość przyznania najbliższym członkom rodziny zmarłego odszkodowania, jeżeli wskutek jego śmierci nastąpiło znaczne pogorszenie ich sytuacji życiowej . Niemniej nie ogranicza on kryteriów, jakie należy mieć na względzie przy ocenie tego, czy wspomniane pogorszenie sytuacji życiowej dotyczyło jedynie tzw. czynników materialnych . Decydujące jest bowiem, że pod pojęciem znacznego pogorszenia sytuacji życiowej, o jakim mowa w art. 446 § 3 kc, należy rozumieć nie tylko pogorszenie się sytuacji materialnej osoby bliskiej zmarłego poszkodowanego, ale także pogorszenie się sytuacji takiej osoby w zakresie pozaekonomicznym . W ramach ustalenia rozmiaru szkody uwzględnia się bowiem także czynniki niewymierne , jak np.: utratę oczekiwanego wsparcia na przyszłość ( nie tylko materialnego ), cierpienie związane z utratą osoby bliskiej skutkujące osłabieniem aktywności życiowej oraz motywacji do przezwyciężenia trudności życia codziennego .
Stanowisko orzecznictwa w tym zakresie nie uległo zmianie w stosunku do prezentowanego przed wejściem w życie art. 446 § 4 kc .
Zarzut naruszenia art. 446 § 3 kc jest więc nietrafny . Sąd Okręgowy w uzasadnieniu wyroku wskazał dowody i motywy , które , w jego ocenie , stanowią podstawę do zasądzenia na rzecz powodów odszkodowania na podstawie art. 446 § 3 kc .
Sąd Apelacyjny stanowisko to podziela .
Zarzut dokonania błędnej oceny materiału dowodowego i stanu faktycznego w istocie stanowi polemikę ze stanowiskiem Sądu i sprowadza się do przedstawienia własnej wersji prawdopodobnego dalszego życia powodów w sytuacji, w której nie doszłoby do tragicznej śmierci córki .
Reasumując powyższe Sąd Apelacyjny oddalił apelację pozwanego na podstawie art. 385 kpc i orzekł o kosztach postępowania apelacyjnego na podstawie art. 98 kpc i w związku z art. 391 § 1 kpc .